Atatürk Sanat ve Müzik

Atatürk Sanat ve Müzik

Atatürk
sanatı seven sanatçılara değer veren ve onları destekleyen bir devlet
adamıdır. Çocukluğundan itibaren sanata ilgi duymuş ve sanatın bazı
dallarıyla çok yakından ilgilenmiştir. Gençliğinde şiir ve edebiyata
yakınlık duymuş Namık Kemal'in şiirlerini okumuş ve ondan etkilenmiştir.
Atatürk'ün
Kaleme aldığı ve 1927 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinde okuduğu
Nutuk adlı eseri Atatürk'ün en büyük edebî eseridir. Yazmış olduğu
"Oğuz Oğulları" adlı şiir de Atatürk'ün şiir konusundaki yeteneğini
sergileyen ve her Türk'ün okuması gereken bir eserdir.
Atatürk
şiir ve edebiyat dışında müziğe de büyük bir ilgi duymuştur. Şarkı ve
türküleri dinlemekten büyük bir zevk alan Atatürk zaman zaman okunan
şarkılara eşlik etmiş oynanan halk oyunlarına katılmıştır. Bazı Rumeli
türküleri onun sesinden notalara dökülmüş ve müzik repertuarımızda yer
almıştır.
Atatürk
askerî ataşe olarak Sofya'da görevli bulunduğu dönemde çok sesli müziğe
ilgi duymaya başlamıştır. Klâsik müzik konserlerine ve operalara
giderek bu müzik türlerini tanıma fırsatı bulmuştur. Cumhuriyetin
ilânından sonra ülkemizde bu müzik türlerinin sevilmesini ve müzik
kültürümüzde yer almasını sağlamak amacıyla yapılan çalışmalara
önderlik etmiştir. Ülkemizde müzik sanatının gelişmesi için bütün
olanaktan kullanmıştır.
Atatürk'ün
zamanında yapılmış bazı binaların güzelliği ülkemizdeki çağdaşlaşma
hareketini ifade edebilecek nitelik taşımaktadır. Ayrıca mimarî
eserlerin korunmasına verdiği önem de Atatürk'ün mimarîye olan
ilgisinin önemli kanıtlarındandır.
Atatürk'ün
Tiyatro bale edebiyat heykeltıraşlık mimarî resim müzik gibi sanat
dallarıyla ve sanatçılarla ilgilenmesi onları desteklemesi Atatürk'ün
sanatla çok yakın bir ilişki içinde olduğunun göstergesidir.
Atatürksanatla
ilgili düşünceleriniTürkiye Büyük Millet Meclisindeki konuşmalarında
Çankaya Köşkünde sanatçılarla yaptığı sohbet ve tartışmalarda
belirtmiştir. Atatürk'ün bu konuşma ve tartışmalarda dile getirdiği
sanatla ilgili düşünceleri Türk halkına ileti niteliği de taşımaktadır.
Atatürk Sanatın Tanımını Şu Sözlerle Açıklamıştır
Sanat
güzelliğin ifadesidir. Bu anlatım sözle olursa şiir ezgi ile olursa
müzik resim ile olursa ressamlık oyma ile olursa heykeltıraşlık bina
ile olursa mimarlık olur
Sanatın
bir toplumun ilerlemesindeki öneminin ve vazgeçilmezliğinin bilincinde
olan Atatürk bu düşüncesini şu sözlerle ifade ediliştir Sanatsız kalan
bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir Bir millet sanata
önem vermedikçe büyük bir felâkete mahkûmdur" "Dünyada medenî ileri ve
gelişmiş olmak isteyen herhangi bir millet mutlaka heykel yapacak ve
heykeltıraş yetiştirecektir." Atatürk'ün bu sözleri sanalla ilgili
temel düşüncelerini ifade etmesi bakımından önemlidir.
Atatürk'ün Sanatçılarla ilgili Düşüncelerini ifade Ettiği Sözleri ise Şunlardır
Sanatçı
toplumda uzun çalışma ve uğraşlardan sonra alnında ışığı ilk hisseden
insandır. Hepiniz milletvekili olabilirsiniz bakan olabilirsiniz hatta
Cumhurbaşkanı olabilirsiniz fakat sanatkâr olamazsınız
Adımız Andımızdır Adlı Şarkıyı Öğrenelim Şarkıyı Sınıfımızda Seslendirelim
Büyük
bir sanatsever olan Atatürk'ün gönlünde müziğin ayrı bir yeri vardı. Bu
nedenle millî kültürümüzde önemli bir yer tutan güzel sanatlar içinde
müziğe ayrı bir önem vermiştir. Müziğin önemiyle ilgili düşüncelerini
şu sözleriyle ifade etmiştir Hayatta müzik gerekli değildir. Çünkü
hayat müziktir. Müzik ile ilgisi olmayan varlıklar insan değildirler.
Eğer söz konusu olan hayat insan hayatı ise müzik mutlaka vardır.
Müziksiz hayat zaten mevcut değildir: Müzik hayatın neşesi ruhu sevinci
ve her şeyidir."
Yapılacak
inkılâpların başarıya ulaşmasına müzik alanındaki gelişmeleri ölçü
gösteren Atatürk bu konudaki düşüncelerini şu sözleriyle ifade etmiştir
Osmanlı müziği Türkiye Cumhuriyeti'ndeki büyük devrimleri söyleyecek
güçte değildir. Bize yeni müzik gereklidir. Bu müzik özünü halk
müziğinden alan çok sesli bir müzik olacaktır Bir ulusun yeni
değişikliğinde ölçü musikide değişikliği alabilmesi kavrayabilmesidir."
Atatürk'ü Konu Alan Aşağıdaki Marşı Öğrenelim Marşı Sesimizle Ve Çalgımızla Seslendirelim
Atatürk
müziğin önemle ve öncelikle modern müzik (çok seslilik) kuralları
içinde ele alınmasını istemiştir. Bu konuyla ilgili düşüncelerini şu
sözleriyle ifade etmiştir Arkadaşlar güzel sanatların hepsinde ulus
gençliğinin ne türlü ilerletilmesini istediğinizi bilirim. Bu
yapılmaktadır. Ancak bunda en çabuk en önde götürülmesi gerekli olan
Türk musikisidir."
Atatürk
Türk müziğinin evrensel müzikteki yerini bir an önce alması amacıyla
yapılan çalışmalara önderlik etmiştir. Müzik eğitimi görmeleri için çok
sayıda öğrenciyi Avrupa'ya göndermiştir. Ankara'da Musiki Muallim
Mektebi ile İstanbul'da Sanayi-i Nefise mekteplerinin açılmasını
sağlamıştır. Bu konudaki düşüncelerini de şu sözleriyle ifade etmiştir:
"Ulusal ince duyguları düşünceleri anlatan yüksek deyişleri
söyleyişleri toplamak onları bir Gün önce genel son musiki kurallarına
göre işlemek gerektir. Ancak bu sayede Türk ulusal musikisi
yükselebilir evrensel musikide yerini alabilir."